Oligosen Dönemi Nedir ?

Damla

Yeni Üye
Oligosen Dönemi Nedir?

Oligosen dönemi, Mesozoik dönemin hemen ardından, Paleojen serisinin üçüncü ve son devresini oluşturan bir jeolojik zaman dilimidir. Oligosen, yaklaşık olarak 33.9 milyon yıl önce başlayıp 23 milyon yıl önce sona ermiştir. Bu dönem, Dünya'nın ikliminin soğumaya başladığı, bitki örtüsünün ve hayvan yaşamının önemli evrimsel değişimlere uğradığı bir süreçtir. Aynı zamanda, günümüzün bazı hayvan gruplarının ilk izlerinin bulunduğu bir dönem olarak da dikkat çeker.

Oligosen Döneminin Özellikleri

Oligosen dönemi, Dünya üzerinde önemli iklimsel ve biyolojik değişikliklerin yaşandığı bir zaman dilimidir. Bu dönemde, iklimin daha soğuk ve kuru hale gelmesi, kara hayvanlarının evriminde belirgin değişimlere yol açmıştır. Ayrıca, deniz seviyesindeki değişiklikler, kıtasal hareketler ve bitki örtüsündeki evrimsel gelişmeler de dönemin temel özelliklerindendir.

Oligosen Döneminde İklim ve Çevre

Oligosen'in başlarında, Dünya'nın iklimi, önceki Eosen dönemine göre daha soğuk bir hal almıştır. Eosen'in sıcak iklimi yerini daha serin bir çevreye bırakmış, bu da karasal alanlarda büyük değişimlere neden olmuştur. Eosen'in sonlarına doğru başlayan bu soğuma, Oligosen'in erken dönemlerinde hızlanmış ve sonunda bu dönemde Dünya'nın kutuplarındaki buzul oluşumları daha belirgin hale gelmiştir.

Oligosen dönemi boyunca kutup bölgelerinde buzul örtüsünün ortaya çıkmaya başlaması, dünya çapında önemli çevresel değişikliklere yol açmıştır. Bu süreç, okyanus akıntılarının ve hava koşullarının değişmesine, ekosistemlerin yeniden şekillenmesine neden olmuştur. Ayrıca, deniz seviyesindeki düşüş, kıtasal toprakların daha fazla kara parçasını kapsamasına yol açmış, kıtasal iklimi ve bitki örtüsünü etkilemiştir.

Oligosen Döneminde Hayvanlar ve Bitkiler

Oligosen dönemi, karasal ve denizel ekosistemlerin evriminde önemli bir rol oynamıştır. Bu dönemde, bazı modern hayvan gruplarının evrimsel gelişimi hızlanmıştır. Örneğin, memeliler bu dönemde büyük bir çeşitlilik göstermiştir. Eosen döneminde varlık gösteren pek çok memeli türü, Oligosen'de daha da evrimleşmiş veya yeni türler ortaya çıkmıştır.

Oligosen dönemi, özellikle erken büyük etobur memeliler ve büyük otobur hayvanların evrimini içermektedir. Örneğin, atlar, öküzler, gergedanlar ve mamutların ataları Oligosen dönemi boyunca evrimsel süreçlerden geçmiştir. Ayrıca, kuyruksuz maymunlar ve bazı köpek türleri de Oligosen dönemi boyunca evrimsel olarak önemli gelişimler göstermiştir.

Oligosen dönemi, bitkiler açısından da önemli değişikliklere sahne olmuştur. Bu dönemde, ormanlar yerini çimenlik alanlara bırakmaya başlamış, bu da otobur hayvanların evrimini etkilemiştir. Oligosen’de çimenlerin yayılması, otçul hayvanlar için yeni adaptasyonlar geliştirmelerine neden olmuştur. Bu dönemde, günümüzün bazı çiçekli bitkilerinin ilk örnekleri de görülmüştür.

Oligosen Döneminde Jeolojik Değişiklikler

Oligosen dönemi, dünya yüzeyinde büyük jeolojik değişikliklerin yaşandığı bir dönemdir. Kara parçalarının hareketi devam etmiştir ve bu hareketler, kıtasal çarpışmalar ve deniz seviyesi değişikliklerine yol açmıştır. Bu dönemde, Hindistan'ın Asya kıtasına çarpması sonucu Himalayalar’ın yükselmesi gibi önemli jeolojik olaylar meydana gelmiştir.

Ayrıca, bu dönemde Güney Amerika ve Afrika arasındaki kara köprüsünün oluşması, Atlantik Okyanusu'nun daha fazla genişlemesine neden olmuştur. Bu genişleme, okyanus akıntılarının değişmesine ve kutup bölgelerinde buzul örtüsünün daha hızlı bir şekilde gelişmesine neden olmuştur. Oligosen döneminin sonunda ise, okyanus akıntılarının bugünkü düzenine benzer bir yapı oluşmaya başlamıştır.

Oligosen Döneminin Sonuçları ve Önemi

Oligosen dönemi, modern ekosistemlerin temellerinin atıldığı bir dönemdir. Oligosen boyunca yaşanan iklimsel soğuma, hayvan ve bitki türlerinin evriminde büyük bir dönüşüm yaratmıştır. Özellikle memelilerin evrimi, bu dönemin en önemli biyolojik gelişmelerindendir. Oligosen'in sonunda, Dünya'da modern fauna ve flora unsurlarının çoğu evrimsel olarak şekillenmiş ve pek çok hayvan grubu bu dönemde ortaya çıkmıştır.

Ayrıca, Oligosen'in sonunda kutup bölgelerinde buzul örtüsünün yerleşmesi, Dünya'nın iklim sistemlerinde kalıcı değişikliklere yol açmış ve bu değişiklikler, sonraki jeolojik dönemleri, özellikle de Miyosen dönemi ve günümüzü etkilemiştir.

Oligosen Dönemi ile İlgili Yaygın Sorular

1. Oligosen dönemi ile Eosen dönemi arasındaki farklar nelerdir?

Oligosen ve Eosen dönemleri arasındaki en belirgin fark, iklimsel koşullarda yaşanan değişikliklerdir. Eosen dönemi, Dünya'nın oldukça sıcak olduğu ve tropikal iklimlerin yaygın olduğu bir dönemken, Oligosen dönemi ise iklimin soğumaya başladığı ve buzul örtüsünün oluşmaya başladığı bir süreçtir. Ayrıca, Eosen dönemi, hayvanların daha az çeşitlendiği ve genellikle daha büyük boyutlara sahip olduğu bir dönemken, Oligosen dönemi, daha küçük ve daha çeşitli memeli türlerinin evrimleştiği bir zamandır.

2. Oligosen dönemi hangi hayvan türlerini etkiledi?

Oligosen dönemi, özellikle memelilerin evriminde önemli bir dönüm noktasıdır. Atlar, öküzler, gergedanlar, büyük etoburlar ve memeli deniz hayvanlarının ataları bu dönemde evrimleşmiştir. Aynı zamanda, günümüzün modern kuş türlerinin ilk örnekleri de Oligosen döneminde görülmeye başlamıştır.

3. Oligosen dönemi, Dünya'nın iklimini nasıl değiştirdi?

Oligosen döneminde, Eosen'deki sıcak iklim yerini soğuyan bir çevreye bırakmıştır. Bu soğuma, kutup bölgelerinde buzul oluşumlarını başlatmış, okyanus akıntıları ve hava koşullarında değişikliklere yol açmıştır. Sonuç olarak, bu dönem, Dünya'nın iklim sisteminin soğumaya başladığı ve modern iklim koşullarına doğru bir geçişin yaşandığı bir süreçtir.

4. Oligosen dönemi bitkilerini etkileyen evrimsel değişiklikler nelerdir?

Oligosen dönemi boyunca, ormanlar yerini çimenlik alanlara bırakmış ve çimenlerin yayılması, otobur hayvanların evrimini etkilemiştir. Bu dönem, çiçekli bitkilerin çeşitlenmeye başladığı ve otlak ekosistemlerinin ortaya çıktığı bir zamandır. Çimenlerin yaygınlaşması, otçul hayvanlar için önemli adaptasyon süreçlerinin yaşanmasına neden olmuştur.

Sonuç

Oligosen dönemi, jeolojik zamanların önemli bir parçasıdır ve Dünya üzerindeki hayvan ve bitki yaşamının evriminde kritik bir rol oynamıştır. Bu dönem, iklim değişiklikleri, kara hareketleri ve biyolojik evrim açısından büyük bir dönüşümün yaşandığı bir zaman dilimidir. Oligosen’in sonunda, modern ekosistemlerin temelleri atılmış ve Dünya'nın bugünkü biyolojik çeşitliliğine giden yol açılmıştır.