Konya ve Ankara’daki yırtıcı kuş vefatlarıyla ilgili ikaz: ‘Hepimizi etkileyecek’

miRBey

Aktif Üye
Konya ve Ankara’daki yırtıcı kuş vefatlarıyla ilgili ikaz: ‘Hepimizi etkileyecek’
Kuşları, hayat alanlarını ve global biyolojik çeşitliliği müdafaaya çalışan global müdafaa tertipleri iştiraki Birdlife’in Bulgaristan’daki ortağı BSPB’nin bu yıl verici takarak takip ettiği küçük orman kartalı geçtiğimiz günlerde Konya’nın Erdoğdu Mahallesi’nde meyyit bulundu.


Kartalın, yalıtımı yapılmamış elektrik teline çarparak öldüğü belirlendi. Bulgaristan’da göç rotası ile çeşidi tehdit eden faktörlerin araştırılması için vericiyle izlenen kartalın, iki ay evvel yuvasından ayrıldığı belirtildi.


Bir mevt haberi de Ankara’da


Bir öbür haber ise Ankara’dan geldi. Türkiye’de şah kartallar üzerine araştırmalar yapan uzman biyolog Cansu Özcan ve Dev Belgesel grubu şah kartalının tüfekle vurulmuş biçimde meyyit olarak buldu. Şah kartalının çabucak hemen yavruyken Bulgaristan’da yuvasından düşüp yaralandığı ve tedavisinin akabinde halkalanıp GPS takılarak takip edildiği bildirildi.


Milliyet’ten Sercan Dinç’in haberine bakılırsa, İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Ormancılık Meslek Yüksekokulu Öğretim vazifelisi ve Yaban Hayvan Biyoloğu Ergün Bacak meydana gelen vefatlar daha sonrası açıklamalarda bulundu.


“Yırtıcı kuşlar besin zincirinin en üstünde yer alan çeşitler ve bir ekolojik sistemin sağlıklı olup olmadığının göstergesi olan türlerdir” diyen Bacak, “Zincirin en altında üretici canlılar dediğimiz bitkiler yer alır ve bu kesimde hem tıp çeşitliliği tıpkı vakitte popülasyon durumu pek yüksektir, zincirin üst basamaklarına çıktıkça canlıların sayıları azalır ve hassasiyetleri artar. O niçinledir bu zincirin en hassas halkası öbür tüm canlıların sayısından etkilenen yırtıcı tiplerdir. Zincirin öbür halkaların oluşturan öbür canlılar üzere, hatta onlardan fazlaca daha fazla biçimde bu sistemi en epeyce etkileyen faktör insan ve beşerden kaynaklanan faktörlerdir. Bunlar içinde insan nüfusunun artması ve buna bağlı olarak muhtaçlıklarının artması ile ortaya çıkan habitat kayıplarını birinci sırada sayabiliriz. Habitat kayıplarında üreme, beslenme ve dinlenme alanlarının kayıpları diye kıymetlendirme yapabiliriz” dedi.


‘Çok büyük tehdit faktörü’


Bilhassa üreme alanlarının kayıpları telafi edilemeyecek seviyede tipi etkileyebileceğini belirten Bacak, “Sulak alanlarının kurutulması, orman tahribatı, güç üretim alanları ve madencilik için doğal alanların yok edilmesi bir epeyce kritk tıp için fazlaca büyük tehdit faktörü olmaktadır. Tabi tıpkı vakitte yırtıcı kuşlar için ülkemizde ve etraftaki coğrafyalarda daha epeyce rastlanan tehdit faktörleri de sözkonusu. Yırtıcı kuşlar ekseriyetle uzun ve geniş kanatlı kuşlar olduğu için ve ülkemizde yaşayan bu kuşların bir epeyce gerek beslenme, gerek göç etme, gerekse yeni üreme alanları bulmak için uzun uzaklıklar kat etmekte, bu sırada bilhassa güç nakil çizgileri ve çevreci/temiz güç olarak nitelendirilen rüzgar türbinleri bu çeşitlerin ölmesine niye olmaktadır.


Son senelerda, bilhassa Avrupa ülkelerinde yırtıcı kuşlara uydu vericisi takılarak takip edilmesinin artmasıyla birlikte, Avrupa-Afrika kuş göç yolu olan ülkemizde bir fazlaca yırtıcı kuşun ve leyleğin güç nakil sınırlarına çarparak öldüğü görülmektedir. Maalesef ki bu ölümlerin en çok meydana geldiği ülkelerin başında yer alıyoruz. hem de gaye dışı avcılık denilen ve kâfi eğitim almamış bir hayli insanı tüfek/tüfek ruhsatı alması ile etraftaki her canlıya ateş etmesi ile sonuçlanan bir durum da yırtıcı kuşları kıymetli derecede etkilemektedir. Ülkemizde yırtıcı kuşların tamamının avının yasak olması ve hayli büyük cezai yaptırımlarının olmasına karşın her yıl pek fazlaca yırtıcı kuş ya faydalanmakta ve tabiata dönememekte ya da hayatını kaybetmektedir. Bu faktörler haricinde, yasak bulunmasına karşın, bilhassa kurtları öldürmek için kurtlar tarafınca öldürülen koyun ve keçi ölülerine konulan zehirler de kolay besin arayan yahut leşle beslenen çeşitlerin toplu vefatlarına niye olmaktadır. Bilhassa akbabalar, kartalların hayli büyük bir kısmı ve şahinler bu tip zehirlerden en epey etkilenen yırtıcı cinsleridir.”
açıklamasını yaptı.


Ölümlere nasıl pürüz olmalı?


“Ölümlere mani olmak aslında kolay olsa da vakit alabilecek çalışmalar ile mümkün olmaktadır” açıklamasını yapan Ergün Bacak, şu sözlere yer verdi:


“En süratli ve muteber metot ise bunun bir devlet siyaseti haline gelmesidir. Daha çevreci, ekosistemi esirgeyici ve destekleyici siyasetlerin izlenmesi gereklidir. Örneğin gaye dışı avcılığı engelleyebilmek ismine, avlanma ve silah ruhsatlarının fazlaca kolay verilmesinin önüne geçilmesi gerekir. Canlı cinslerini tanıyan, ekosistemde yerlerini ve ehemmiyetini bilen, amacı haricinde rastgele bir canlıya ateş etmeyecek, ziyan vermeyecek bireylere lakin tüfek ruhsatı verilmesi, öteki tüm insanlarda silahlanmanın engellenmesi zaruridir. Güç tüketiminin epey arttığı, güç üretim ve dağıtım tesislerinin de buna bağlı olarak uygunca çoğaldığı günümüzde, güç nakil sınırlarının kuşlara ziyan vermeyecek biçimde izolasyonunun yapılması şartnameler ile mecburî kılınmalı, kuşlar ve öbür yaban hayvanları için değerli tabiat alanları her ne sebep olursa kesinlikle korunmalıdır. Bu değerli tabiat alanlarına güç, tarım yahut madencilik üzere insan faaliyetlerinin ve tabiat tahribatının yüksek seviyede olduğu farklı gayeler için kullanmasına müsaade verilmemeli.


Ayrıyeten hayvancılıkta yaban hayvanları tarafınca verilen ziyanlar devlet tarafınca karşılanarak, insan-hayvan çatışmasını önüne geçilmeli, evcil hayvanlarda kullanılan ilaçların yaban hayvanlarını olumsuz etkileyecek içeriklere sahip olmayan alternatifler içinden seçilmesi sağlanmalıdır. Tabiki hayatımızdaki tüm konularda her vakit bahsedildiği üzere, eğitim konusu eksikliği hissedilen en kıymetli konulardan birisi olarak karşımıza çıkmakta. İlkokul hatta anaokulundan itibaren tüm çocuklara tabiat, ekoloji ve yaban hayvanları konusunda eğitimler verilmeli, ülkemizin ve dünyanın tüm canlılar için ne derece değerli olduğu öğretilmeli.”



Ölümlerin artması tabiattaki dengeyi nasıl tesirler?


Yırtıcı kuşların ölümlerinin artmasıyla ilgili soruya cevap veren Bacak, “Yırtıcı kuşlar besin piramidinin en üstünde bulunduğu için onları etkileyen ve sayılarını azaltan faktörler, besin zincirindeki tüm canlıları da etkileyecektir. Bilhassa akbaba üzere leş ile beslenen yırtıcı cinslerindeki son senelerdaki azalmalar hayvan leşlerinin tabiatta süratli bir biçimde yok edilmemesine niye olmuştur. Süratli bir biçimde yok edilmeyen leşler de hastalıkların yayılmasına ya direkt ya da dolaylı olarak etkilemektedir” dedi.


Bacak, kelamlarını şöyleki sürdürdü:


“Hindistan’da yapılan bir çalışmada akbabaların azalması kararı, hayvan leşlerinin köpekler tarafınca tüketildiğini, köpekler içinde kuduz olaylarının arttığını ve insanlara kuduz bulaşmasından dolayı sıhhat kesiminde milyarlarca dolarlık kayıplarının olduğunu göstermektedir. Yalnızca leş ile beslenen cinslerin değil tüm yırtıcıların ekosistemdeki yeri epey değerli olduğu için onların vefatları tabiattaki dengeyi bozacak ve bunun geri dönüşü insanı da olumsuz etkilemektedir. Besinlerinin büyük bir kısmını tarla fareleri olan şahin, kızıl şahin, kerkenez, kulaklı orman baykuşu üzere tipler yıl boyunca binlerce tarla faresi yiyerek tarımda biyolojik gayret konusunda en değerli yardımcımız pozisyonundadırlar. Yalnızca tarla farelerinin çabasında değil çekirgelerin ve tarımda ziyan yapan başka büyük böceklerin uğraşında de küçük kerkenez, aladoğan üzere çeşitlerin katkılarını görmekteyiz.”


“Dünya yalnızca bizim yaşamamız için bulunan bir gezegen değil”
diyen Bacak vatandaşlara davette bulunarak, “Dünya tüm canlıların birbirleriyle ilgi halinde bulundukları ve birbirlerine muhtaç oldukları bir ekosistem. Yararını gözümüzle direkt bakılırsamesek de bizi varlığımızın, sağlıklı bir hayat sürmemizin ve gelecek jenerasyonların güzel bir ömür sürmesi için tabiattaki sistemin en güzel biçimde işliyor olması mecburidir. Bu niçinle de ekosistemin en kıymetli ögesi olan yırtıcı canlıları muhafazalı, onların sağlıklı bir ekosistemde yaşamaları için birey ve toplum olarak hareket etmeliyiz. Yoksa onların ziyan gördüğü tüm etkileşimlerde, geri dönüşü bir daha bize olacaktır” açıklamasını yaptı.


‘Bu son vahşet olsun’


Meyyit bulunan genç şah kartalın yapılan tetkiklerinde faydalanmaya bağlı enfeksiyon kararı öldüğünü tespit ettiklerini belirten uzman biyolog Cansu Özcan ise, “Bu yılın yavrusu şah kartalın jenerasyonu global ölçekte tehlike altında. Kanadında ve göğsünde saçma izleri bulundu, hayvanın ne vakitten beri bu saçmalar ile gezdiğini bilmiyoruz. Ankara’da sabit yerden sinyal veren şah kartala yapılan tetkikler kararı ateşli silahla yaralanıp öldüğü tespit edildi. Lütfen bu vahşet son olsun” diye davette bulunmuştu.

Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.