miRBey
Aktif Üye
İTÜ’lü profesör, ‘Marmara zelzelesinin vakti geldi’ dedi: Fay çizgisindeki 110 ilçeyi deklare etti
İTÜ’lü Prof. Dr. Okan Tüysüz, Habertürk’ten Alper Uruş’a Türkiye’nin depremselliğiyle ilgili açıklamalarda bulundu. Marmara’da beklenen büyük zelzelenin olma vaktinin geldiğine dikkat çeken Tüysüz, “Marmara’da beklenen zelzele gerçekleştiğinde Yalova’daki bir nokta İstanbul’daki bir noktaya bakılırsa 5 metre batıya hakikat kayacak” dedi.
Prof. Dr. Tüysüz’ün açıklamaları şöyle:
Ülkemizde 500’den çok, yüzey kırığı oluşturabilecek fay var. Bu faylar Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü (MTA) tarafınca 2011 yılında yayınlanan Türkiye Canlı Fay Haritası’nda gösteriliyor. Jeoloji Mühendisleri Odası geçtiğimiz aylarda canlı faylar üzerinde oturan 22 ile ilişkin raporlar yayınlayarak canlı faylar üzerinde yerleşimim mümkün olduğunda önlenmesi ve bunun kurallarının ne olması gerektiğini haftalar boyunca raporlar halinde yayınladı, ilgili kurumların dikkatini çekti. Ülkemizde 22 vilayet yüzey kırığı oluşturabilecek faylar üzerinde yer alıyor.
Türkiye’de 22’si kesin, 2’si tartışmalı olmak üzere fay sınırı üzerinde 24 kentimiz bulunuyor. Bolu tartışmalı, güneyinde fay var, ortasından geçen fayın canlı olup olmadığı kesin değil; lakin bence faal.
İkinci tartışmalı kent ise Kocaeli. Vilayet merkezinde fay yok; fakat çabucak güneyinde var. Kimisi kent oraya kadar büyüdü diye onu da katıyor; kimisi de oralar ilçeye ilişkin diye kabul etmiyor. Cevaplaması güç bir bahis lakin fay çizgisindeki vilayet sayısını 24 olarak belirtmekte bence bir mahzur yok.
Türkiye Canlı Fay Haritası bilgilerine bakılırsa ülkemizde yapıları direkt canlı fay üzerine oturan, 45 vilayet alanı üzerinde 110 ilçe var. Bunun yanı sıra fazlaca sayıda ilçe de canlı faylara fazlaca yakın pozisyonda yer alıyor. MTA tarafınca yayınlanan haritalara nazaran canlı fay üzerinde yer alan ilçeler belirlendi. Lakin birçok fayın yeri metre bazında bir doğrulukla bilinmiyor. Bu niçinle canlı fayların tam olarak nerede olduğunun jeoloji ve jeofizik mühendisleri tarafınca yapılacak özel araştırmalar ile belirlenmesi gerekiyor.
Fay sınırındaki 110 ilçe şöyle:
ADIYAMAN: Gölbaşı
AFYONKARAHİSAR: Çay, Dinar, Kızılören, Sandıklı
ANKARA: Şereflikoçhisar
ANTALYA: Demre
AYDIN: Bozdoğan, Germencik, İncirliova, Koçarlı, Köşk, Kuşadası, Nazilli, Söke, Sultanhisar, Yenipazar
BALIKESİR: Gönen, Manyas
BATMAN: Kozluk
BİNGÖL: Karlıova, Yedisu
BOLU: Gerede, Yeniçağa
BURSA: Gemlik, Kestel, Mustafakemalpaşa
ÇANAKKALE: Çan, Yenice
ÇORUM: Lâçin
DENİZLİ: Babadağ, Çameli, Çardak, Honaz
DİYARBAKIR: Lice
DÜZCE: Çilimli, Cumayeri, Gölyaka, Gümüşova, Kaynaşlı
ELAZIĞ: Palu, Sivrice
ERZİNCAN: Üzümlü
ESKİŞEHİR: İnönü
GAZİANTEP: İslahiye
HAKKARİ: Şemdinli
HATAY: Erzin, Hassa, Kırıkhan, Payas
ISPARTA: Eğirdir, Senirkent, Uluborlu
İZMİR: Kemalpaşa, Seferihisar, Tire
K.MARAŞ: Nurhak, Türkoğlu
KAYSERİ: Talas, Yeşilhisar
KIRIKKALE: Keskin
KIRŞEHİR: Akpınar, Mucur
KOCAELİ: Başiskele, Derince, Gölcük, Kartepe
KONYA: Akşehir, Altınekin, Doğanhisar, Ilgın
KÜTAHYA: Gediz, Simav
MALATYA: Akçadağ
MANİSA: Ahmetli, Alaşehir, Gölmarmara, Kırkağaç, Salihli, Sarıgöl, Soma, Turgutlu
MERSİN: Çamlıyayla, Mut
MUĞLA: Menteşe, Milas
MUŞ: Korkut, Varto
NİĞDE: Altunhisar, Bor
OSMANİYE: Düziçi, Toprakkale
SAKARYA: Akyazı, Arifiye, Ferizli, Hendek, Karapürçek, Sapanca
ŞANLIURFA: Bozova
SİİRT: Eruh
ŞIRNAK: Beytüşşebap
SİVAS: Altınyayla, Yıldızeli
TOKAT: Niksar, Pazar, Reşadiye
VAN: Çaldıran, Özalp
YALOVA: Altınova, Çınarcık
Ülkemizde zelzele sarsıntısı tehlikesine sahip alanların büyüklüğü 250.000 kilometrekaredir. Bu ise tüm ülke yüzölçümü ile kıyaslanırsa yaklaşık yüzde 30’a karşılık gelir. Özetle, tüm Türkiye zelzele tehdidi altındadır; lakin ülkenin yüzde 30’u yıkıcılığı yüksek zelzele tehlikesi altındadır.
Marmara içerisinde yer alan fayların kırılma mümkünlüğünün büyük olduğu, bu faylar kırıldığı takdirde 7’den büyük bir sarsıntı gerçekleşeceği ve bu biçimde bir durumda yalnızca İstanbul’un değil Marmara etrafında geniş bir alanın etkileneceğini uzun yıllardır konuşuyoruz. Bu durum 17 Ağustos 1999 sarsıntısından daha sonra daha büyük bir olasılıkla gündeme geldi. Marmara’da ortalama 250 yılda bir büyük zelzele oluyor. Son büyük sarsıntılar olarak 1509 ve 1766 sarsıntılarını tarihi kaynaklardan öğreniyoruz.
‘Deprem 5 metrelik kayma yaratacak’
Bu da yaklaşık 250 yılda bir büyük sarsıntı olduğu manasına geliyor. 1766’dan bu yana 255 yıl geçtiğini dikkate alırsak yenidenlama aralığı dolmuş durumda. Öte yandan ölçümler Marmara Denizi’ndeki Kuzey Anadolu Fayı kesiminin yılda ortalama 2 cm kadar hareket ettiğini gösteriyor. Bu da son 255 yılda 5 metre civarında bir atım biriktiğini gösteriyor.
Daha sade bir anlatımla Marmara’da beklenen zelzele gerçekleştiğinde Yalova’daki bir nokta İstanbul’daki bir noktaya bakılırsa 5 metre batıya yanlışsız kayacak. Benzeri bir durum 17 Ağustos 1999 sarsıntısında de yaşanmış, Sakarya’da fay üzerinde yer alan bir akaryakıt istasyonunun iki pompası birbirine göre 5 metre kadar kaymıştı.
Faylar hareket ettikleri vakit hareket ettikleri taraftaki kayaları sıkıştırır; bu da olması beklenen bir zelzelesi daha öne çeker. Buna gerilim transferi ya da halk lisanı ile tetikleme diyoruz. 17 Ağustos depremindeki hareketin Marmara’daki bir sarsıntının olma mümkünlüğünün yüzde 15 kadar artırdığı hesaplanıyor.
Tüm bunları üst üste koyduğumuz vakit Marmara’da bir zelzelenin olma vakti gelmiştir. Fakat bunu kesin bir tabir olarak kabul etmemek gerekir, zira tabiat hiç bir vakit bizim beklediğimiz üzere tertipli, davranmayabilir.”
Marmara 7 ve daha üzeri bir zelzeleye hamiledir. Bu zelzele Marmara içerisindeki Kuzey Anadolu Fayı’ndan kaynaklanacaktır. Büyük olasılıkla da Silivri-Adalar içinde bir noktada meydana gelecektir. Bu zelzelenin nerelerde ne kadar tesirli olabileceği konusunda da yapılmış epeyce sayıda çalışma var.
Ülkemizin ve dünyanın en değerli zelzele kaynaklarından biri olan Kuzey Anadolu Fayı’nın iki kesitinde sarsıntı yenidenlama aralıkları dolmuştur. İkisi de 7’den büyük zelzele üretme potansiyeli olan bu boşlukların gelecekte yıkıcı zelzele üretmesi kaçınılmazdır.
Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.
İTÜ’lü Prof. Dr. Okan Tüysüz, Habertürk’ten Alper Uruş’a Türkiye’nin depremselliğiyle ilgili açıklamalarda bulundu. Marmara’da beklenen büyük zelzelenin olma vaktinin geldiğine dikkat çeken Tüysüz, “Marmara’da beklenen zelzele gerçekleştiğinde Yalova’daki bir nokta İstanbul’daki bir noktaya bakılırsa 5 metre batıya hakikat kayacak” dedi.
Prof. Dr. Tüysüz’ün açıklamaları şöyle:
Ülkemizde 500’den çok, yüzey kırığı oluşturabilecek fay var. Bu faylar Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü (MTA) tarafınca 2011 yılında yayınlanan Türkiye Canlı Fay Haritası’nda gösteriliyor. Jeoloji Mühendisleri Odası geçtiğimiz aylarda canlı faylar üzerinde oturan 22 ile ilişkin raporlar yayınlayarak canlı faylar üzerinde yerleşimim mümkün olduğunda önlenmesi ve bunun kurallarının ne olması gerektiğini haftalar boyunca raporlar halinde yayınladı, ilgili kurumların dikkatini çekti. Ülkemizde 22 vilayet yüzey kırığı oluşturabilecek faylar üzerinde yer alıyor.
Türkiye’de 22’si kesin, 2’si tartışmalı olmak üzere fay sınırı üzerinde 24 kentimiz bulunuyor. Bolu tartışmalı, güneyinde fay var, ortasından geçen fayın canlı olup olmadığı kesin değil; lakin bence faal.
İkinci tartışmalı kent ise Kocaeli. Vilayet merkezinde fay yok; fakat çabucak güneyinde var. Kimisi kent oraya kadar büyüdü diye onu da katıyor; kimisi de oralar ilçeye ilişkin diye kabul etmiyor. Cevaplaması güç bir bahis lakin fay çizgisindeki vilayet sayısını 24 olarak belirtmekte bence bir mahzur yok.
Türkiye Canlı Fay Haritası bilgilerine bakılırsa ülkemizde yapıları direkt canlı fay üzerine oturan, 45 vilayet alanı üzerinde 110 ilçe var. Bunun yanı sıra fazlaca sayıda ilçe de canlı faylara fazlaca yakın pozisyonda yer alıyor. MTA tarafınca yayınlanan haritalara nazaran canlı fay üzerinde yer alan ilçeler belirlendi. Lakin birçok fayın yeri metre bazında bir doğrulukla bilinmiyor. Bu niçinle canlı fayların tam olarak nerede olduğunun jeoloji ve jeofizik mühendisleri tarafınca yapılacak özel araştırmalar ile belirlenmesi gerekiyor.
Fay sınırındaki 110 ilçe şöyle:
ADIYAMAN: Gölbaşı
AFYONKARAHİSAR: Çay, Dinar, Kızılören, Sandıklı
ANKARA: Şereflikoçhisar
ANTALYA: Demre
AYDIN: Bozdoğan, Germencik, İncirliova, Koçarlı, Köşk, Kuşadası, Nazilli, Söke, Sultanhisar, Yenipazar
BALIKESİR: Gönen, Manyas
BATMAN: Kozluk
BİNGÖL: Karlıova, Yedisu
BOLU: Gerede, Yeniçağa
BURSA: Gemlik, Kestel, Mustafakemalpaşa
ÇANAKKALE: Çan, Yenice
ÇORUM: Lâçin
DENİZLİ: Babadağ, Çameli, Çardak, Honaz
DİYARBAKIR: Lice
DÜZCE: Çilimli, Cumayeri, Gölyaka, Gümüşova, Kaynaşlı
ELAZIĞ: Palu, Sivrice
ERZİNCAN: Üzümlü
ESKİŞEHİR: İnönü
GAZİANTEP: İslahiye
HAKKARİ: Şemdinli
HATAY: Erzin, Hassa, Kırıkhan, Payas
ISPARTA: Eğirdir, Senirkent, Uluborlu
İZMİR: Kemalpaşa, Seferihisar, Tire
K.MARAŞ: Nurhak, Türkoğlu
KAYSERİ: Talas, Yeşilhisar
KIRIKKALE: Keskin
KIRŞEHİR: Akpınar, Mucur
KOCAELİ: Başiskele, Derince, Gölcük, Kartepe
KONYA: Akşehir, Altınekin, Doğanhisar, Ilgın
KÜTAHYA: Gediz, Simav
MALATYA: Akçadağ
MANİSA: Ahmetli, Alaşehir, Gölmarmara, Kırkağaç, Salihli, Sarıgöl, Soma, Turgutlu
MERSİN: Çamlıyayla, Mut
MUĞLA: Menteşe, Milas
MUŞ: Korkut, Varto
NİĞDE: Altunhisar, Bor
OSMANİYE: Düziçi, Toprakkale
SAKARYA: Akyazı, Arifiye, Ferizli, Hendek, Karapürçek, Sapanca
ŞANLIURFA: Bozova
SİİRT: Eruh
ŞIRNAK: Beytüşşebap
SİVAS: Altınyayla, Yıldızeli
TOKAT: Niksar, Pazar, Reşadiye
VAN: Çaldıran, Özalp
YALOVA: Altınova, Çınarcık
Ülkemizde zelzele sarsıntısı tehlikesine sahip alanların büyüklüğü 250.000 kilometrekaredir. Bu ise tüm ülke yüzölçümü ile kıyaslanırsa yaklaşık yüzde 30’a karşılık gelir. Özetle, tüm Türkiye zelzele tehdidi altındadır; lakin ülkenin yüzde 30’u yıkıcılığı yüksek zelzele tehlikesi altındadır.
Marmara içerisinde yer alan fayların kırılma mümkünlüğünün büyük olduğu, bu faylar kırıldığı takdirde 7’den büyük bir sarsıntı gerçekleşeceği ve bu biçimde bir durumda yalnızca İstanbul’un değil Marmara etrafında geniş bir alanın etkileneceğini uzun yıllardır konuşuyoruz. Bu durum 17 Ağustos 1999 sarsıntısından daha sonra daha büyük bir olasılıkla gündeme geldi. Marmara’da ortalama 250 yılda bir büyük zelzele oluyor. Son büyük sarsıntılar olarak 1509 ve 1766 sarsıntılarını tarihi kaynaklardan öğreniyoruz.
‘Deprem 5 metrelik kayma yaratacak’
Bu da yaklaşık 250 yılda bir büyük sarsıntı olduğu manasına geliyor. 1766’dan bu yana 255 yıl geçtiğini dikkate alırsak yenidenlama aralığı dolmuş durumda. Öte yandan ölçümler Marmara Denizi’ndeki Kuzey Anadolu Fayı kesiminin yılda ortalama 2 cm kadar hareket ettiğini gösteriyor. Bu da son 255 yılda 5 metre civarında bir atım biriktiğini gösteriyor.
Daha sade bir anlatımla Marmara’da beklenen zelzele gerçekleştiğinde Yalova’daki bir nokta İstanbul’daki bir noktaya bakılırsa 5 metre batıya yanlışsız kayacak. Benzeri bir durum 17 Ağustos 1999 sarsıntısında de yaşanmış, Sakarya’da fay üzerinde yer alan bir akaryakıt istasyonunun iki pompası birbirine göre 5 metre kadar kaymıştı.
Faylar hareket ettikleri vakit hareket ettikleri taraftaki kayaları sıkıştırır; bu da olması beklenen bir zelzelesi daha öne çeker. Buna gerilim transferi ya da halk lisanı ile tetikleme diyoruz. 17 Ağustos depremindeki hareketin Marmara’daki bir sarsıntının olma mümkünlüğünün yüzde 15 kadar artırdığı hesaplanıyor.
Tüm bunları üst üste koyduğumuz vakit Marmara’da bir zelzelenin olma vakti gelmiştir. Fakat bunu kesin bir tabir olarak kabul etmemek gerekir, zira tabiat hiç bir vakit bizim beklediğimiz üzere tertipli, davranmayabilir.”
Marmara 7 ve daha üzeri bir zelzeleye hamiledir. Bu zelzele Marmara içerisindeki Kuzey Anadolu Fayı’ndan kaynaklanacaktır. Büyük olasılıkla da Silivri-Adalar içinde bir noktada meydana gelecektir. Bu zelzelenin nerelerde ne kadar tesirli olabileceği konusunda da yapılmış epeyce sayıda çalışma var.
Ülkemizin ve dünyanın en değerli zelzele kaynaklarından biri olan Kuzey Anadolu Fayı’nın iki kesitinde sarsıntı yenidenlama aralıkları dolmuştur. İkisi de 7’den büyük zelzele üretme potansiyeli olan bu boşlukların gelecekte yıkıcı zelzele üretmesi kaçınılmazdır.
Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.