‘Dünya genelinde 1 milyardan fazla engelli bulunuyor’: Yüzde 80’i, gelişmekte olan ülkelerde

miRBey

Aktif Üye
‘Dünya genelinde 1 milyardan fazla engelli bulunuyor’: Yüzde 80’i, gelişmekte olan ülkelerde
Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ) datalarına göre, dünya genelindeki engelli sayısının 1 milyarı aştığı ve yaklaşık her 5 engelliden 4’ünün gelişmekte olan ülkelerde yaşadığı bildirildi.


Engellilik, bir sıhhat sıkıntısıyla şahsi ve çevresel faktörler içindeki etkileşimi tabir ediyor.


Engellilerin sayısı süratle artmaya devam ederken, artışın başat niçinleri olarak demografik eğilimler, kronik sıhhat problemlerindeki artış ve yaşlanma gösteriliyor.


Dünya genelinde bir milyardan fazla kişinin engelli olduğu kestirim edilirken, bu sayı dünya nüfusunun yüzde 15’ine tekabül ediyor.


Öte yandan 15 yaş ve üzeri yaklaşık 190 milyon kişi fonksiyonel hareketlerde değerli kuvvetlikler yaşıyor ve rutin sıhhat hizmetlerine gereksinim duyuyor.


‘Hemen her insanın hayatının muhakkak bir devrinde geçici-kalıcı bir cins maniyle karşı karşıya kalması olası’


DSÖ, çabucak her insanın hayatının aşikâr bir periyodunda süreksiz yahut kalıcı bir tıp mahzurla karşı karşıya kalmasının mümkün olduğunu belirterek engelli şahısların yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınından orantısız biçimde etkilendiğinin altını çizdi.


İnsan hakları ihlallerine maruz kalıyorlar


Engelliler, bedensel pürüzlerin yanı sıra engelli oldukları için maruz kaldıkları insan hakları ihlalleriyle de çaba etmek zorunda kalıyorlar.


Dünyanın biroldukça bölgesindeki engelliler şiddet, istismar, ön yargı ve makûs muamele üzere birden çok hak ihlaline maruz bırakılıyor.


Engelli bireyler ayrıyeten sıhhat ya da sıhhatle ilgili hizmetlere erişim noktasında engellemeler, ayrımcılık ve damgalamalarla karşılaşabiliyor.


Engelliler, sıhhat hizmetlerinden yaralanmak istediklerinde ön yargı ve ayrımcılığa maruz bırakılarak düşük kalitede hizmet almak zorunda kalıyorlar.


DSÖ, engellilerin, sıhhat sistemlerinin tüm düzeylerinde, bilhassa de birinci basamak sıhhat hizmetlerine entegre edilmesinin acele bir biçimde yaygınlaştırılmasının kıymetine dikkati çekiyor.


Sıhhat hizmetlerine erişimde maddi bariyer


Engellilik son derece çeşitlilik gösterebiliyor ve engelli insanların kimileri kapsamlı sıhhat bakımı ihtiyaçlarına muhtaçlık duyarken, kimilerinin kelam konusu bakımlara gereksinimi olmayabilir. Lakin tüm engelliler, her insan üzere temel sıhhat hizmetlerine erişime gereksinim duyuyor.


Düşük gelirli ülkelerde yaşayan engellilerin yarısından fazlasının uygun sıhhat hizmetlerini karşılayacak imkanlara sahip olmadığı varsayım ediliyor.


Engelliliğin düşük gelirli ülkelerde daha yaygın olması ve engellilikle yoksulluk içindeki hakikat orantı, engellilikle gayretin en tesirli yolunun toplumsal kalkınma olduğunu ortaya koyuyor.


Birleşmiş Milletler (BM) Engelli Hakları Sözleşmesi’nin 25. Hususu, engelli bireylerin ayrımcılığa uğramadan en yüksek sıhhat imkanlarına ulaşma hakkını savunuyor. Lakin fazlaca az ülke engelli vatandaşları için kâfi kalitede sıhhat hizmeti sunuyor.


Biroldukca engellinin temel sıhhat hizmetinden yararlanmak için seyahat ve temel ilaç masraflarını dahi karşılayamayacak durumda olduğu söz ediliyor.


BM’nin aktardığı bilgilere nazaran, bir milyar engellinin yüzde 80’i gelişmekte olan ülkelerde yaşıyor.


Engelli nüfusun yaklaşık yüzde 46’sı 65 yaş ve üzeri şahıslardan oluşuyor.


Kelam konusu datalara nazaran, her beş bayandan birinin hayatının bir kısmında engelli olması olası görünürken, bu oranın çocuklarda 10’da bir düzeylerinde görüldüğü varsayım ediliyor.


Öte yandan engellilerin şiddete maruz kalma mümkünlüğünün 4 ila 10 kat daha fazla olduğu belirtiliyor.

Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.